Bel Ağrısı için Hangi Doktora Gidilir ?

Ülkemizde fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanlığının bilinirliğinin diğer branşlara göre az olduğu söylenebilir. Çoğu hasta bel ağrısı için ilk olarak beyin cerrahisi, ortopedi, nöroloji veya iç hastalıkları uzmanına randevu alır. Hatta direkt algoloji (ağrı bilimi) veya romatoloji bölümüne gitmesi gerektiğini sananlar da olabilir. Bel ağrılarının nedenlerine göre bu saydığımız bölümlerin ilgi alanlarına giren durumlar olsa da, büyük bir çoğunlukla bel ağrıları fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanlarının alanına girmektedir.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanının İlgi Alanları Nelerdir?

Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları 6 senelik tıp fakültesi eğitimlerinin üzerine 4 sene uzmanlık eğitimi alarak alanlarında yetkinlik kazanırlar. Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanlığı geniş bir ilgi alanına sahiptir. Kas iskelet sistemi sorunlarının tanınması ve cerrahi dışı tedavilerinin uygulanması bunların başında gelir. Cerrahi gerektiren ortopedik veya nörolojik sorunlarda ameliyat sonrası uygulanması gereken rehabilitasyon da FTR hekimi sorumluluğundadır.

İnme (felç), omurilik yaralanması, beyin hasarı, serebral palsi, spina bifida, multiple skleroz (MS), Parkinson hastalığı gibi sinir sistemini etkileyen hastalıklarda kişinin fonksiyonel iyileşmesi için gereken rehabilitasyonu FTR uzmanı tarafından planlanır ve yönetilir. Ülkemizde romatolojik hastalıklar genellikle FTR hekimlerince tedavi edilmektedir. Romatizmal hastalıklarla ilgilenen bilim dalı Romatoloji, iç hastalıkları veya FTR doktorlarının mevcut uzmanlıkları üzerine 3 sene daha yan dal eğitimi alarak edindikleri bir uzmanlıktır. Ağrı bilimi demek olan algoloji de nöroloji, anestezi veya FTR hekimlerince yan dal uzmanlığı olarak üst ihtisas yapılabilmektedir.

Bel Ağrısı için Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanına Başvurduğunuzda Neler Yapılır?

Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı öncelikle şikayetlerinizi sorgulayarak ağrının başlama şekli, karakteri, dağılımı, eşlik eden diğer belirtiler gibi özellikleri anlamaya çalışır. Daha sonra fizik muayene yapar. Ağrıyan bölgeyi inceler, dokunarak anatomik yapıları muayene eder ve hassasiyetini değerlendirir. Bel ve eklem hareketlerinin kısıtlı olup olmadığına bakar. Kas gücü veya duyu etkilenmesi olup olmadığını test eder. Refleks muayenesi yapar. Ağrı kaynağı olan yapıyı anlamak için bazı provake edici manevralar içeren özel muayene testlerini yapar.

Şikayetlerin dinlenmesi, sorgulanması ve fizik muayene sonrasında doktorun kafasında bir ön tanı belirir. Bu ön tanı yanında ayırıcı tanı denilen diğer olası hastalık listesi de aklındadır. Sonraki adımda ön tanıyı doğrulamak veya ayırıcı tanıları dışlamak için tetkik isteyebilir. Bel ağrısı ile başvuran bir hastada bu amaçla istenebilecek tetkikler kan tetkiki, idrar tetkiki, röntgen filmi, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme (emar), elektromiyografi (EMG), kemik sintigrafisi olabilir.

Tetkikler sonucunda tanı netleşir. Bu aşamada bel ağrısı çok büyük bir olasılıkla fizik tedavi hekiminin ilgi alanındaki nedenlere bağlıdır ve uzman hekim bu nedenlere yönelik fizik tedavi dahil uygun tedaviyi düzenler. Hastaların küçük bir kısmında tetkikler sonucunda sorunun beyin cerrahisi, ortopedi, nöroloji veya dahiliye alanına girdiği belirlenirse ilgili bölümlere yönlendirme yapılır.